SOWA OPAC : KSIĄŻNICA PRUSZKOWSKA im. Henryka Sienkiewicza

Książka

W koszyku

oceń

Grodno : zapomniana stolica / Ryszard Jan Czarnowski. - Warszawa : Oficyna Wydawnicza Rytm, cop. 2015. - 215 s. : il. ; 25 cm.

(Moje Kresy)

Autor

Czarnowski Ryszard Jan.

Temat

Grodno (Białoruś) Polska

Gatunek

Biografie

To kolejna po „Krzemieńcu” i „Żółkwi” z cyklu monografii miast kresowych pióra teoretyka sztuki i grafika, współzałożyciela Kazimierskiej Konfraterni Sztuki, wieloletniego przewodnika po Zamku Królewskim w Warszawie. Książka utrzymana jest w lekkiej, gawędziarskiej formie. Przybliża zarówno burzliwą historię miasta, sylwetki wybitnych postaci z nim związanych, jak i życie codzienne mieszkańców. Choć w Grodnie i powiecie grodzieńskim dominowali przed 1939 r. Polacy, a miasto oddalone jest zaledwie o kilkanaście kilometrów od obecnej granicy, to pomimo petycji mieszkańców słanych do władz, podzieliło o ono los dalszych ziem kresowych. Sowiecka władza starała się zatrzeć historyczne ślady po I i II RP – m.in. wysadzono kościół farny pamiętający czasy wielkiego ks. Witolda, zburzono osiedle XVIII-wiecznych domków dla pracowników manufaktur uruchomionych przez podskarbiego wielkiego litewskiego Antoniego Tyzenhausa (nawiasem mówiąc imponującego przedsięwzięcia obejmującego 24 zakłady przemysłowe, które zostało unicestwione z rosyjskiej inicjatywy już za I RP), a nawet neogotycki budynek carskiego już dworca kolejowego.

Autor zajmująco pisze o Grodnie jagiellońskim i jego złotym okresie za panowania Stefan Batorego, który przyjmował tu liczne poselstwa i zwoływał posiedzenia Rady Senatu, ufundował uczelnię o charakterze akademickim – Kolegium Jezuitów, przebudował zamek w stylu renesansowym. W XVIII w. wielokrotnie zwoływano tu Sejm – stąd też tytuł Grodna do stołeczności w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.Na zamku pod lufami rosyjskich armat obradowali też posłowie niesławnego Sejmu 1793 r., który zatwierdził II rozbiór, a dwa lata później abdykował tu Stanisław August Poniatowski. W osobnym rozdziale Czarnowski pisze o wciąż mało spopularyzowanej heroicznej obronie miasta przed Sowietami we wrześniu 1939 z licznym udziałem harcerzy oraz cywilnych ochotników i okrutnej bolszewickiej zemście za ten czyn. W sumie ciekawa lektura adresowana do szerokiego kręgu czytelników, także tych którzy planują zwiedzanie Grodna.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Filia nr 1 (3 Maja 26)

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)