Model opieki pielęgniarskiej, skupiający się na na pacjencie, a nie na samej tylko chorobie i jej objawach, stosowany jest powszechnie w wielu krajach. Stawia on pacjenta i jego kontekst - środowisko życia, rodzinę - w centrum działania zespołu intedyscyplinarnego, podkreślając indywidualny charakter opieki i założenie elastycznego podejścia do podejmowania decyzji terapeutycznych. Tym samym, model ten uwzględnia preferencje i wartości pacjenta w opiece nad nim. Ten styl pielęgnowania, czyli opieka zorientowana na osobę (ang. patient cente-red-care), zdobywa coraz większą popularność, opierając się na 4 zasadach etycznych, związanych z podstawowymi prawami człowieka: autonomią, dobro-czynnością, nieszkodzeniem i sprawiedliwością. Udowodniono, że założenia takiej opieki zorientowanej na pacjenta wpływają na jakość jego życia oraz wyniki leczenia i pielęgnowania, zmniejszają ryzyko wystąpienia zespołu stresu pourazowego (PTSD) u pacjentów i ich rodzin, a u personelu medycznego poprawiają satysfakcję zawodową, zmniejszając ryzyko wypalenia zawodowego i poprawiając jakość pracy. Na podstawie takich założeń i obserwacji przygotowano niniejsze opracowanie, składające się z trzech rozdziałów tematycznych. Pierwszy rozdział skupia się na pracach opisujących opiekę medyczną, stawiającą pacjenta w centrum uwagi. Zawarto w nim prace związane z jakością życia pacjentów w różnych stanach chorobowych, aktualnymi społecznie zjawiskami związanymi z wojną na Ukrainie, kształceniu studentów pielęgniarstwa oraz opisujące zagadnienia etyczne w transplantologii. W kontekście opieki zorientowanej na pacjenta zaprezentowano prace związane z bezpieczeństwem podopiecznych oraz jakości komunikacji w zespołach medycznych, a także zagadnienia kliniczne dotyczące diety w padaczce lekoopornej i alergiach. Rozdział ten zawiera również wspomnienie o wybitnym naukowcu, profesorze Rudolfie Weiglu, który opracował szczepionkę przeciwko durowi plamistemu. Część druga monografii skupia prace badawcze i poglądowe dotyczące za-stosowania nowoczesnych zasad pielęgniarstwa w praktyce i w odniesieniu do nauki. W tym obszarze monografii zawarto prace na temat wewnątrzszpitalnego zatrzymania krążenia, obciążeń emocjonalnych pielęgniarek, wiedzy dietetycznej i aktywności fizycznej studentów pielęgniarstwa oraz pracy zmianowej personelu pielęgniarskiego. Opisano również zagadnienia związane z depresją u pacjentów z rakiem płuca, zespołem serotoninowym, rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym, historii kształcenia pielęgniarek oraz szczepień przeciwko HPV. Trzecia część monografii zawiera w głównej mierze prace w formie studium przypadku, opisujące różnorodne rozwiązania problemów pielęgnacyjnych. Za-proponowane przez autorów opracowania rozwiązań tych problemów i zaprezentowane wyniki opieki mogą być przykładami dobrej i wzorcowej praktyki w leczeniu i pielęgnowaniu pacjentów. Zawarto tutaj opisy przypadków pacjentów z chorobą wrzodową żołądka, po resekcji żołądka, dziecka z przetrwałym przewodem tętniczym Botalla, chorobą zwyrodnieniową stawów, po amputacji kończyny dolnej, z zapaleniem płuc, po zabiegu strumectomii oraz po częściowej resekcji tchawicy. Monografię kończy rozdział opisujący udzielanie porady pielęgniarskiej w POZ pacjentom po przebytej hospitalizacji.

Treść podręcznika prezentuje podstawową wiedzę z zakresu historii architektury i sztuki oraz przybliża zagadnienia związane z jednej strony z potrzebą ochrony obiektów zabytkowych i wprowadzania szeregu ograniczeń dla sposobu ich użytkowania, z drugiej podkreśla znaczenie dziedzictwa kultury (na przykładzie wybranych wybitnych zabytków architektury, rzeźby i malarstwa) dla zrównoważonego rozwoju turystyki. Podręcznik, z uwagi na zawartość treściową, jest bogato ilustrowany, za-równo fotografiami, jak i rysunkami, ułatwiającymi czytelnikom zapoznanie się z przedstawianą problematyką. Treść książki obejmie ponad tysiąc lat rozwoju cywilizacji na terenie Polski i Europy, na przykładzie historii architektury i sztuki (rzeźba i malarstwo, wielcy mistrzowie) od czasów antycznych po współczesne. Stosunkowo duży nacisk w treści podręcznika autorzy postanowili przydać historii architektury i sztuki na ziemiach Polski, rozważanych na przykładzie zachowanych obiektów, możliwych do wykorzystania dla wzmacniania krajowego ruchu turystycznego. Takie ujęcie poruszanej tematyki wynika z silnego przekonania, że mamy wciąż do czynienia z ogromnym (ale nie do końca należycie wykorzystanym) ważnym potencjałem, jaki niesie bogactwo, artystyczna i historyczna klasa oraz różnorodność dziedzictwa naszej kultury – mogących wydatnie przyczynić się do zrównoważonego rozwoju turystyki obecnie i w przyszłości. Autorka ma wieloletnie doświadczenie pracy dydaktycznej, prowadzenia wykładów z zakresu historii architektury i sztuki na uczelniach wyższych w kraju i zagranicą, jest autorem szeregu publikacji na ten temat. Historia architektury i sztuki jest jednym z podstawowych i zarazem obowiązkowych przedmiotów nauczania, obecnym w programach studiów na I stopniu kształcenia kierunku turystyka i rekreacja lub turystyka i hotelarstwo. Pomimo powszechności tego przedmiotu na polskich uczelniach kształcących w tych kierunkach – obecnie brakuje na rynku wydawniczym sprofilowanego dla szczególnych potrzeb dydaktycznych odpowiedniego podręcznika. Dostępne wydawnictwa na temat historii architektury lub historii sztuki – nie uwzględnia-ją specjalnych wymagań, jakie stawia program nauczania tego przedmiotu na kierunku turystyki, w szczególności pomijają znaczenie, jakie mają właściwie przygotowane obiekty zabytkowe dla zrównoważonego rozwoju turystyki kulturowej. Tym samym autorka ma nadzieję istniejącą lukę wypełnić podręcznikiem o zawartości treści dostosowanej do programów nauczania i specyfiki kierunku kształcącego specjalistów w zakresie obsługi ruchu turystycznego. Jak również sądzi, że książka, zawierająca treści na temat znaczenia zabytków architektury i sztuki dla wzmacniania atrakcyjności przestrzeni turystycznej, będzie przydatna dla pracowników administracji rządowej i samorządowej odpowiedzialnych za kształtowanie racjonalnej polityki rozwoju turystyki na danym obszarze.

Współczesnemu człowiekowi nie wystarcza już uprawianie aktywności tury-styczno-rekreacyjnych tylko dla miłego spędzania czasu wolnego. Dziś wielu z nas poszukując nowych doznań, podejmuje różnorodne wyzwania w świecie dzikiej natury. Na popularności zyskują zajęcia określane mianem rekreacji przygodowej, zaś fenomen ten stanowi przedmiot licznych badań i analiz. Bez względu na rodzaj uprawianej aktywności, coraz częściej przybierają one formy postrzegane jako ryzykowne. Wiąże się to z rosnącym zapotrzebowaniem na stymulację jej uczestników, aczkolwiek pewne trendy lub wręcz moda nie pozostają tu bez znaczenia (Walczak, Gracz, Tomczak 2011:50). Zjawisko to określone jest w literaturze przedmiotu jako poszukiwanie doznań – sensation seeking . Jak podkreśla Zuckerman (1994:27) niektórzy badacze utożsamiają poszukiwanie wrażeń z "poszukiwaniem ryzyka". Jednakże cecha ta – posiadająca silne podłoże biologiczne, opisuje "gotowość" do podejmowania ryzyka. Wybrana aktywność jest inicjowana w określonych warunkach dla osiągnięcia preferowanych przeżyć, które są postrzegane jako korzyści istotne z punktu widzenia jednostki. Owe doznania i korzyści są różne w zależności tak od typu aktywności, jak i od warunków jej uprawiania (Driver i in. 1987:205). Istnieje jednak duża zgodność co do tego, że czynnikiem konstytuującym rekreację przygodową jest właśnie ryzyko, natomiast przygoda doświadczana w trakcie rekreacji jest wynikiem interakcji uczestników z różnymi elementami środowiska: wodą, lasem, warunkami pogodowymi, itp. (Próchniak 2017:13). Atrakcyjne staje się uczestnictwo w takich formach, które stwarzają okazję do podnoszenia efektywności swoich działań w plenerze, a w konsekwencji wpływają na poczucie własnej skuteczności. Surwiwal w Polsce nie jest formą aktywności turystyczno-rekreacyjnej zu-pełnie nową – wyprawy realizujące w pewnym stopniu ideę surwiwalu organizowały już w latach pięćdziesiątych XX wieku Komisje Turystyki Górskiej PTTK w Warszawie i Krakowie. Były to tzw. obozy wędrowne turystyki kwalifikowanej, zwanej również wysoko kwalifikowaną lub też wyrypami. Zajęcia takie odbywały się głównie w odludnych częściach Bieszczad i Beskidu Niskiego. Dzikie tereny górskie, chaszcze, rwące rzeki, błotniste bezdroża i odludzia wymagały znacznego wysiłku, celowo dobranego ekwipunku i sporej wiedzy turystycznej. Uczestnicy uczyli się technik wędrówki i przetrwania w naturalnych warunkach, testowali własne możliwości – wszystko w poczuciu przeżywania życiowej przygody. Współcześnie surwiwal jest złożoną formą rekreacji i turystyki, realizowaną w wielu różnorodnych formach. W założeniach surowy i drakoński, coraz częściej przybiera łagodniejsze formy, wyjątkowo atrakcyjne zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych. Istnieje jednak tendencja do tego, by każdy rodzaj aktywności ruchowej związanej z ryzykiem, wymagającej improwizacji i niosącej ze sobą duży ładunek emocji nazywać surwiwalem. Wpływ na taki stan rzeczy ma niezaprzeczalnie telewizja i Internet. Programy typu Selekcja czy Ultimate Survival – Szkoła przetrwania przyczyniły się co prawda do rozpropagowania surwiwalu, wykreowały jednak odrealniony obraz tej formy aktywności, z jednej strony przypisując jej nieprawdziwe właściwości, a z drugiej pokazując jej uczestników jako osoby obdarzone nadludzkimi cechami. Jedną z inicjatyw mogących wpłynąć na dalszą popularyzację surwiwalu jako formy turystyki i rekreacji, jest rozpoczęty przez Lasy Państwowe w listopadzie 2019 roku projekt udostępniania obszarów pilotażowych dla surwiwalu i bushcraftu. Jego istotą było wyznaczenie specjalnych obszarów leśnych o łącznej powierzchni ponad 65 tys. ha, gdzie miłośnicy surwiwalu i bushcraftu mogą uprawiać swoje hobby, w tym legalnie biwakować „na dziko”, bez obaw o naruszenie obowiązujących regulacji prawnych. Sukces przedsięwzięcia umożliwił w 2021 roku przekształcenie pilotażu w stały program Lasów Państwowych pod nazwą Zanocuj w lesie. Dostępność ponad 600 tys. ha terenów leśnych na terenie praktycznie wszystkich Nadleśnictw, będzie miała istotny wpływ na wzrost zainteresowania tą formą aktywności turystyczno-rekreacyjnej.